44 jaar gerijpt
Column: Friso Stilma
Gepubliceerd: 3 juni 2022
Eerder deze week mocht ik mijn 44e verjaardag vieren. Voor sommige mensen, bijvoorbeeld mijn vrouw, is het in zicht komen van de magische grens van 50 jaar (duurt nog steeds 6 jaar hoor) op z’n zachtst gezegd een dingetje. ‘Het begin van het einde!’
Nu zie ik dit zelf niet zo somber in en ben ik er misschien ook niet zo mee bezig. Maar, ik kan niet ontkennen dat ik ook wel merk dat veroudering (of rijping zo je wilt) mij wel verandert. Een grijze haar hier en daar en dat buikje… Daarnaast ook een veranderende kijk op wat belangrijk of goed is in het leven, noem het smaakontwikkeling.
Bij wijn is dit niet anders. Bij jonge wijnen ruiken en proeven we eigenlijk alleen primaire aroma’s. Denk hierbij aan zwart, rood en gedroogd fruit in rode wijnen. Voor witte wijnen kun je denken aan groene appels, citrusvruchten, tropisch fruit en steenfruit en alle soorten onrijpe vruchten. Kruiden en specerijen, zoals munt, peper of zoethout, behoren ook tot de primaire categorie.
Door veroudering ontstaat er meer gelaagdheid en ontwaar je ineens heel andere aroma’s en smaken… Jonge smaken van vers fruit worden ingetogener, meer richting gedroogd fruit. Andere smaken komen ook naar voren, zoals honing, kruidige noten, hooi, paddenstoelen, steen en aarde.
Wijn is wat dat betreft, net zoals het leven, continu in beweging. Zuren en alcohol reageren op elkaar om nieuwe verbindingen te vormen. Andere verbindingen kunnen oplossen, om vervolgens weer op een andere manier te combineren. Elke keer dat je een fles opent, proef je de wijn in een ander stadium van zijn ontwikkeling, met nieuwe en andere nuances. De wijnen veranderen ook qua textuur. Droge witte wijnen kunnen bij veroudering bijna stroperig en vettig worden, terwijl rode wijnen zachter aanvoelen.
Dat stroperige van gerijpte witte wijn herken ik wel: het hoeft niet meer allemaal snel, sneller, snelst. De zachtheid van rijpe rode wijn? Ik denk dat ik over de jaren wel wat milder ben geworden…
Ook wijn krijgt grijze haren, of eigenlijk wordt ze bruin. Dit komt door langzame oxidatie en is afhankelijk van de hoeveelheid lucht die achterblijft in de hals van de fles en hoe goed de sluiting is.
Witte wijnen evolueren van bleke citroen of goudkleurig naar amber en zelfs bruin, en zalmkleurige rosé’s kunnen tinten van uien aannemen als ze ouder worden. Naarmate rood zich ontwikkelt, verplaatst oxidatie ze vaak van het paarse uiteinde van het spectrum naar taankleurige of bruine tinten.
Genoeg manieren dus om jong en oud van elkaar te onderscheiden. Rest de vraag of wijn die 44 jaar gerijpt heeft het begin van het einde is of er misschien al overheen. Weet dat ongeveer 90% van de wijnen is bedoeld om jong te worden gedronken, terwijl een klein percentage van de wijnen verbetert met drie tot tien jaar op fles. Slechts een klein aantal wijnen (sommige schatten slechts 1%) zijn bedoeld om 10 jaar of ouder te worden.
De wijn op mijn verjaardag is dus uit dezelfde categorie als mijn vrouw en ik: jong, fris en fruitig!
Proost en fijn weekend.
Friso
Friso Stilma is eigenaar van wijnwinkel WIJN. en Pop-Up Proeven. Het assortiment is uitsluitend biologisch en biodynamisch. Hij importeert alle wijnen zelf, direct van kleinschalige wijnmakers in Europa. Ontdek deze ‘wijnen met een verhaal’ in de winkel op Laat 50 of vraag Friso voor een volledig verzorgde proeverij, in de winkel of op locatie. Voor meer informatie: www.wijnalkmaar.nl of neem telefonisch contact op: 06 – 119 131 90