De mensen achter de cijfers
Column: Gijsbert van Iterson Scholten
Gepubliceerd: 8 oktober 2021
Afgelopen maandag ging het in de gemeenteraad voor de derde keer over de opvang van vluchtelingen. Nu naar aanleiding van het verzoek van het COA om aan de Picassolaan gedurende twee jaar 450 vluchtelingen met een verblijfsstatus te huisvesten. Het college heeft daar drie maanden van gemaakt, daarna vangt Alkmaar aan de Picassolaan nog maximaal twee jaar lang 280 personen op die toch al in de regio gehuisvest moeten worden. En even los van het feit dat er na drie en een half uur debatteren geconcludeerd kon worden dat het collegevoorstel breed gesteund werd, viel mij eigenlijk vooral op hoe weinig het al die tijd echt over vluchtelingen ging. Zoals een collega van GroenLinks het verwoordde: ‘het hadden net zo goed zakken aardappelen kunnen zijn waar de raad over debatteerde’.
Stalin zei het al: een enkele dode is een tragedie, een miljoen doden een statistiek. En zo lijkt het ook met vluchtelingen te gaan. In de discussie over aantallen en tijdsblokken (drie maanden 450, twee jaar lang 280) raken de mensen om wie het gaat uit beeld. ‘Afbouw’ van hoeveel mensen we opvangen, met een harde deadline op 1 april, betekent naar alle waarschijnlijkheid dat 170 mensen (waarvan we nu nog geen idee hebben wie dat zijn) na drie maanden opnieuw moeten verkassen naar een andere tijdelijke locatie. Willen we ze dat echt aandoen? Als we eenmaal kennis met ze hebben gemaakt? En alleen maar omdat we nu harde afspraken willen maken?
De laatste jaren gaat het in de politiek steeds vaker over ‘de menselijke maat’. Landelijke schandalen als de toeslagenaffaire laten genadeloos zien wat er gebeurt als we niet meer de mens zien maar alleen nog maar de abstracte cijfers. Toch lukt het ons niet om bij een discussie over de meest kwetsbare mensen die er zijn, vluchtelingen, die mens te blijven zien. Als een partij dat wel doet, dan wordt deze keihard aangevallen op het bedrijven van ‘emo-politiek’, zoals de fractievoorzitter van de VVD het in het vorige debat over deze kwestie noemde. Tja. Politiek roept altijd emoties op en in mijn beleving is dat maar goed ook.
Toch is er ook hoop, want heel veel Alkmaarders zien wel de individuele mens en hebben zich belangeloos ingezet voor heel veel individuele vluchtelingen die de afgelopen decennia in onze gemeente opgevangen zijn. Door ze taalles te geven, te helpen met papierwerk, met spullen, met lid te worden van een vereniging of het vinden van werk. Heel veel vluchtelingen hebben zich ingezet voor Alkmaar. Zijn Alkmaarders geworden. Unieke individuen met een heel bijzonder levensverhaal.
De bibliotheek had hier een paar jaar geleden een mooi project over: de human library, waarin je als bezoeker kennis kon maken met een concrete ander, met zijn of haar echte levensverhaal. Niet alleen van vluchtelingen, maar van allerlei mensen. Door je in hen te verdiepen zie je de mens achter de cijfers. Of eigenlijk niet ‘de mens’, maar de mensen. In al hun verscheidenheid en met al hun verschillende problemen, dromen, wensen, angsten en mogelijkheden.
Dat project is afgelopen, maar de gemeente organiseert nu iets dat mij er sterk aan deed denken. ‘Gemeentegesprekken’ over discriminatie, uitsluiting en racisme, maar eigenlijk vooral kennismakingsgesprekken, met andere mensen en over hoe zij de Alkmaarse samenleving beleven. Waar zij bang voor zijn, wat zij hopen. Van harte aanbevolen voor eenieder die zich graag verdiept in de mensen achter de cijfers.
Gijsbert van Iterson Scholten
Raadslid PvdA Alkmaar