Griep, verkoudheid en natuurlijk corona… Allemaal redenen om extra op onze gezondheid te letten en veel mensen kiezen er dan ook voor om voedingssupplementen te gebruiken. Toch blijven er nog veel onduidelijkheden bestaan over het gebruik van voedingssupplementen. Kun je te veel vitamines innemen? En zijn dure vitamines beter dan goedkopere? Daarom hebben wij de belangrijkste vragen op een rijtje gezet.

1. Zijn dure vitamines beter dan goedkope vitamines?

Als je puur naar de vitamines kijkt, is er geen verschil. Een molecuul vitamine A is een molecuul vitamine A. Wel kunnen bijvoorbeeld andere grond- of hulpstoffen gebruikt zijn. Ook is het aanbod van A-merken vaak groter dan dat van huismerken.

2. Zijn natuurlijke vitamines beter dan synthetische?

Meestal is tussen de opname van natuurlijke of synthetische vitamines geen verschil. Behalve van de vitamines D, B5, B6, foliumzuur en B12. Daarvan is bekend dat juist de synthetische vorm beter wordt opgenomen. Bij vitamine E is het omgekeerd: hier wordt de natuurlijke vorm beter opgenomen door het lichaam.

3. Heb je extra vitamines nodig?

In principe biedt een gevarieerde voeding voor de meeste mensen voldoende vitamines en mineralen. Echter, bepaalde groepen mensen lopen een groter risico op een vitaminetekort. Zo hebben zwangere vrouwen, kinderen, mensen die weinig zonlicht zien en ouderen extra vitamines nodig.

4. Welke symptomen wijzen op een vitaminetekort?

Dat hangt ervan af welke vitamine je tekort komt. Vaak wordt vermoeidheid met een vitaminetekort geassocieerd. Een tekort aan ijzer of B-vitamines kan leiden tot vermoeidheid. Als je twijfelt of je wel genoeg vitamines binnenkrijgt is het altijd beter om dit te laten onderzoeken. Slik niet zomaar allerlei soorten vitamines.

5. Kun je te veel vitamines binnenkrijgen?

Het komt regelmatig voor dat mensen te veel vitamines binnenkrijgen. Aan steeds meer voedingsmiddelen worden extra vitamines toegevoegd. Ook zijn er supplementen te koop met meer vitamines erin dan goed voor je is, zoals vitamine b6. Dat kan allerlei klachten geven. Vaak verdwijnen die klachten als je stopt met het slikken van de pillen. Maar sommige zijn blijvend. Slik dus bewust en overschrijd de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) niet. Die staat ook altijd op het etiket vermeld.

6. Klopt het dat je een teveel aan vitamines uitplast?

Je lichaam slaat alleen de in vet oplosbare vitamines A, D, E en K op. De overige vitamines worden niet opgeslagen in het lichaam en verdwijnen via de urine. Dat betekent trouwens niet dat je die supplementen zomaar lukraak, in grote hoeveelheden, kunt slikken. Voordat een stof het lichaam verlaat, kan het daar van alles doen. Ook dingen die schadelijk zijn. Vitamine B6 wordt bijvoorbeeld via de urine uitgescheiden, maar een teveel is zeker gevaarlijk.

7. Met welke vitamines moet je extra oppassen?

Voor de vitamines A, D, E, B3, B6 en foliumzuur (B11) is een maximum per dag vastgesteld. Neem je een grotere dosis, dan kan vergiftiging optreden. Extra aandacht verdient vitamine A. Zwangere vrouwen en jonge kinderen moeten vitamine A (uit supplementen) weren. Voor hen is een teveel gevaarlijk. Bij zwangeren verhoogt het het risico op aangeboren afwijkingen bij de baby.

8. Welke vitamines zijn goed voor de weerstand?

Vitamine A, C, B6, B11 (foliumzuur), D en de mineralen ijzer, seleen, koper en zink zijn belangrijk voor de weerstand. De officiële claim is ‘draagt bij aan een normale werking van het immuunsysteem’. Krijg je een tekort aan deze vitamines, dan gaat je weerstand achteruit. Dat betekent helaas niet dat extra veel van deze vitamines een boost geven aan je weerstand. Alleen als je langdurig een tekort zou hebben, gaat dit op. Dat komt echter weinig voor, ook al houd je je niet altijd aan alle voedingsadviezen.

9. Zijn er vitamines die extra energie geven?

Ondanks claims als ‘draagt bij aan een normaal energieleverend metabolisme’ en ‘goed voor het energieniveau’ op supplementen geven deze vitamines geen extra power. Deze vitamines helpen bij het verteren van ons eten en daar komt energie bij vrij. Zonder deze vitamines kan het lichaam geen voedsel verteren en krijg je dus ook geen energie. Maar zolang er geen tekorten zijn, levert een pil met deze claims je niets extra’s aan energie.

10. Wat zijn antioxidanten?

Antioxidanten zijn stoffen die in groenten, fruit, noten en cacao zitten maar ook normaal al aanwezig zijn in het lichaam. Ze hebben gezonde effecten, omdat ze beschermen tegen ‘agressieve vrije radicalen’. Dit zijn stoffen die lichaamsweefsel en cellen beschadigen, waardoor ziekten kunnen ontstaan. Als je gezond en gevarieerd eet, houdt het lichaam zelf de antioxidanten op peil. Extra antioxidanten uit voeding of pillen, hebben dan geen extra effect.

11. Is een multivitamine nuttig?

In 2019 namen wij multivitamines voor peuters en voor 50-plussers onder de loep. Het bleek dat het regelmatig ontbreekt aan de vitamines die je echt nodig hebt. En dat terwijl er vaak wel allerlei vitamines inzitten waar niemand een tekort aan heeft.

12. Wat wordt bedoeld met retinolequivalenten of RE op het etiket?

Retinol is een ander woord voor vitamine A. Er zijn meerdere vormen van vitamine A. Ze verschillen in werking en om ze goed te kunnen vergelijken wordt altijd de hoeveelheid werkzame stof (vitamine A of retinol) op het etiket gezet.

13. Wat wordt bedoeld met IE of IU op het etiket?

IE staat voor Internationale Eenheden en IU voor International Units. Deze maat wordt vaak gebruikt als het gaat om vitamine D of vitamine E (alfa-tocoferol):

• 1 IE alfa-tocoferol = 0,67 milligram alfa-tocoferol
• 1 IE vitamine D = 0,025 microgram (ug) vitamine D

Geldt voor jou het advies om 10 microgram vitamine D te slikken, dan komt dat neer op 400 IE.

14. Zitten er nog genoeg vitamines in mijn pilletje als ze bijna over de datum zijn?

Het is verplicht dat aan de einde van de houdbaarheid (tht, tenminste houdbaar tot) de hoeveelheid vitamines in de supplementen zitten die op het etiket staan. Omdat het gehalte vitaminen in pillen na verloop van tijd lager wordt, mag in vitaminepillen wettelijk tot 50% meer zitten dan op het etiket staat.