Samen met buddyhond Yankee kan Raymond weer genieten van Vermeer en Van Gogh
Oud-politieagent en veteraan Raymond Keuning moest een proces door van acceptatie. Hij zou nooit meer de oude worden met een chronische posttraumatische stressstoornis (PTSS). Maar daar waar een deur dicht moet door omstandigheden, blijkt er toch ergens anders een deur open te kunnen. Met buddyhond Yankee aan zijn zijde duikt hij nu in de kunstwereld.

Voordat Raymond Keuning zijn eerste buddyhond PTSS had, kwam hij zo min mogelijk buiten. En als hij buiten was dan voelde hij zich gejaagd en onzeker. Raymond: ‘PTSS zit in je systeem, je wordt er ziek van. De man met de hamer zit altijd in je verstopt en komt eruit wanneer hij wil.’ Raymonds wereld werd kleiner en kleiner, hij werd afgekeurd en moest door een mentaal proces om zijn blijvende klachten van PTSS te accepteren. In 2016 kwam buddyhond Docker in zijn leven, een intensieve tijd volgde. ‘Ik had nog nooit een hond gehad en vond het moeilijk om me daarop te focussen. Gelukkig kon ik vertrouwen op de goede begeleiding vanuit KNGF. Langzaamaan kon ik weer meer. Ik moest naar buiten om Docker uit te laten, maar ik kon ook weer naar de supermarkt.’

Nare periode
Eindelijk dacht Raymond met de hulp van Docker stappen te maken in het behouden van een dagbesteding, want dat wilde hij zo graag. ‘Ik had gehoopt iets te kunnen betekenen bij veteranen verenigingen, lotgenoten van politie en de reddingsbrigade, omdat het paste bij mijn achtergrond. Maar ik bleek zo’n wantrouwen te hebben naar mensen. De triggers waren zo enorm.’ Daarbovenop kwam de pech dat Docker in 2019 vanwege een medische reden afgekeurd moest worden. Raymond zat weer zonder buddyhond. ‘Het ging toen snel erg slecht met me. Zo slecht dat ik opgenomen moest worden. Dat was een nare periode. Ik wilde zo graag een dagbesteding die in de lijn lag van wat ik was geweest. Ik legde de lat gewoon te hoog.’

Met Yankee kon ik weer verder
In 2020 kreeg Raymond zijn tweede buddyhond PTSS, Yankee. ‘Yankee deed het zo goed. Hij was meteen zo’n goede buffer. Hij voelde me al snel perfect aan en is gevoelig voor mijn stemmingen.’ Met Yankee kon hij verder gaan waar hij met Docker was gestopt. ‘Yankee helpt me bij de dagelijkse bezigheden en vooral met de beperkingen die ik heb. Yankee maakt me ’s nachts wakker bij een nachtmerrie. Hij tikt zijn neus tegen me aan als ik een herbeleving heb of als ik heel erg aan het denken ben.’

Kwaliteit van leven gaat vooruit
Uit ervaring weet Raymond maar al te goed hoe zijn leven zonder Yankee zou zijn. Zonder buddyhond had hij de neiging om zichzelf op te sluiten. Om altijd thuis te blijven en minimale contacten te hebben. ‘Een buddyhond geeft je een stukje meer ruimte. Je wordt nooit meer de oude. Maar met hond kun je kijken tot waar je kunt gaan en tot waar je niet kunt gaan. Je kunt makkelijker je dagelijkse leven doorkomen. Met een buddyhond kun je naar een winkel of een restaurant. Je kwaliteit van leven gaat erop vooruit. Yankee is verder een gezinshond, hij is ook dol op mijn vrouw en dochter van zestien en we hebben sinds kort een kitten in huis waar hij leuk mee omgaat.’

Raymond aan het schilderen en in het museum met zijn buddyhond

Zoeken naar een nieuwe balans
Samen met Yankee kon Raymond zoeken naar een nieuwe balans in zijn leven. Een dagbesteding ging dus niet, maar mede door Yankee kwam er ruimte om te kijken wat hij dan wel met zijn leven kon doen. ‘Ik teken al van jongs af aan, had weleens een workshop gevolgd en tekenen was altijd iets waar ik op terug kon vallen. Maar ja, tekenen doe je vooral als je thuis bent en je doet het alleen. Dat was nou net waar ik niet naar op zoek was. Ik ben sociaal en wilde onder de mensen zijn.’

Schilderen zonder Yankee
Het tekenen kriebelde toch te veel en dus startte Raymond de lastige zoektocht naar een geschikte workshop. Uiteindelijk vond hij een school in Haarlem waar hij een schildercursus kon volgen die bij hem paste. Omdat er werd gewerkt met verf en materialen die niet gezond zijn voor de hond, moest hij dat zonder Yankee doen. ‘Ik ben het gesprek aangegaan en kwam tot de conclusie dat ik het wilde proberen. Bij die school komen allerlei soorten mensen met verschillende achtergronden, maar ze houden allemaal van kunst en ze willen allemaal iets leren. Doordat de focus zo lag op het leren, ging het. Zelfs zonder buddyhond.’

Gewoon Raymond
Hoeveel steun hij ook aan Yankee heeft, Raymond merkte dat hij het ook prettig vond om iets zonder Yankee te ondernemen. ‘Met buddyhond is het zichtbaar dat je iets mankeert en nu was ik gewoon Raymond. Natuurlijk raak je met mensen in gesprek en sommige mensen heb ik wel mijn verhaal verteld, maar het hoeft dus niet. Het waardeoordeel is er zonder hond niet en ik kon me concentreren op de les. Doordat ik veel over kunst leerde, wilde ik ook graag meer musea bezoeken. Daar heeft Yankee weer een geweldige rol. Dankzij hem kan ik een schilderij bekijken, want ik weet dat hij achter me staat.’ Letterlijk, want zo houdt Yankee anderen op een prettige afstand van Raymond.

Een buddyhond geeft je een stukje meer ruimte. Je kwaliteit van leven gaat erop vooruit.

Prikkelarme avond in het museum
Nederland kent veel vooraanstaande musea, maar veel daarvan worden goedbezocht en zijn dus loeidruk. Te druk voor Raymond. Totdat hij zag dat er een prikkelarme avond werd georganiseerd voor de Vermeer-tentoonstelling die nu in het Rijksmuseum is. Op de website stond niet vermeld dat de avond ook geschikt is voor mensen met PTSS. Raymond besloot naar het museum te mailen, legde zijn situatie uit en vroeg of de avond ook toegankelijk was voor hem en zijn gezin. ‘Ik kreeg een hele lieve mail terug dat de prikkelarme avond juist bedoeld is voor mensen zoals ik en dat de buddyhond van harte welkom is.’

Ervaring maakte veel los
Raymond meldde zich meteen aan en ging naar de tentoonstelling. ‘Het is ontzettend fijn te ervaren dat je ergens welkom bent met Yankee. De avond was uiteindelijk zo prikkelarm dat ik hem bijna niet nodig had. Ik stond te genieten van het prachtige schilderwerk van Vermeer en was helemaal niet met Yankee bezig. Dat maakte heel wat bij me los. Ik zat op een gegeven moment op een bankje om me heen te kijken, ik zie al het moois dat honderden jaren geleden is geschilderd en Yankee legt zijn kop op mijn schoot en lijkt te zeggen: “En ik ben bij je, baas.” Maar goed, zodra je het Rijks weer uit stapt, sta je midden in het drukke Amsterdam en word je meteen weer op de feiten gedrukt. Dus fijn dat Yankee er toch bij was.

Speciale keycords
Het museumbezoek smaakte naar meer. ‘We willen ook het Van Gogh bezoeken. Daar hebben ze geen prikkelarme avonden, maar ze hebben op hun website wel de tijden vermeld waarop je zou kunnen komen als je niet tegen drukte kan. Ook wijzen ze je op een website waar je een keycord kunt bestellen waar een kaart aan hangt waarop staat “Ik heb PTSS”, zodat mensen afstand van je kunnen houden. Ik heb ze gelijk besteld. Het is fijn dat een museum deze tips deelt. Ze hebben veel meer van dat soort keycords, ook voor andere beperkingen zoals autisme. Ik heb al uitgezocht dat ik niet in de rij hoef te staan, met de e-mail in mijn handen waarop staat dat ik mijn bezoek heb aangekondigd mag ik doorlopen.’

Deur naar kunst kunnen openen
Lang had Raymond het tekenen en de kunst van zich weggeduwd. ‘Ik was te veel bezig met het creëren van een dagbesteding. Die deur ging dicht, maar de deur naar kunst ging open. Ik weet dat ik dit pad heb moeten belopen om hier te komen, maar ik heb nu wel het gevoel dat alles samenkomt. Mijn liefde voor tekenen en kunst en mijn buddyhond die het mogelijk maakt dat ik naar musea kan gaan. Ik richt me nu vooral nog op de klassieke musea in Nederland, maar wie weet kunnen we daarna naar musea in het buitenland.’