Het is een druilerige dinsdagochtend in Brussel, de geur van versgemalen koffie en croissants zweeft door de gangen van het Europees Parlement. Terwijl politici zich haasten om de laatste hand te leggen aan hun toespraken na de Europese verkiezingen, komt er een verrassend bericht uit Nederland: het Openbaar Ministerie (OM) is op zoek naar advocaten die kroongetuigen willen bijstaan in grote strafzaken. Maar er is een probleem: niemand in Nederland wil de baan na de moorden op de advocaat van een kroongetuige en een vertrouwenspersoon van een kroongetuige en regelmatige bomaanslagen middenin woonwijken.

In een poging om deze hachelijke situatie op te lossen, besluit het OM dan maar om een internationale zoektocht te starten. Ze sturen een team van gedesillusioneerde ambtenaren op een queeste door heel Europa, gewapend met flyers, PowerPoint-presentaties en een halflege doos pepermuntjes en de belofte van tegoedbonnen voor een echte Nederlandse lunch gedurende de looptijd van het gerechtelijke proces.

De eerste stop is België, de taalbarrière is minimaal maar de cultuurverschillen blijken toch groot te zijn. De Vlaming weet maar al te goed wat die onbeperkte lunchbonnen inhouden: kleffe witte kadetten met voorgesneden fabriekskaas en een glas karnemelk, en dat voor strafzaken die meer dan een jaar lang kunnen duren. “Ah mai, ik zin nie zindelijk maor doa heb gin goesting in, ‘ t sop es de koole nie weird”, en daarmee bedanken de Vlamingen vriendelijk.

De tweede stop is Frankrijk, waar de charmante, maar cynische advocaten ook niet zo gemakkelijk te overtuigen zijn. “Kroongetuigen? In grote strafzaken? Mais non, dat klinkt als een uitnodiging voor een enkele reis naar de gevangenis of een eeuwig verblijf op Père-Lachaise,” zegt een Parijse advocaat terwijl hij achteloos zijn croissant in een kopje café au lait doopt.

Ongeduldig reist het team verder naar Italië, in de hoop op meer enthousiasme. Echter, de Italiaanse advocaten zijn druk bezig met hun eigen problemen: “We hebben hier al genoeg te doen met de maffia, grazi mille. Misschien moet je het proberen in Duitsland,” roept een advocaat terwijl hij aan z’n cappuccino nipt.

De zoektocht gaat verder naar Duitsland, waar het OM-team eindelijk een luisterend oor vindt. Duitse advocaten zijn geïnteresseerd, maar hebben hun eigen eisen: “Wij zullen kroongetuigen verdedigen, maar alleen als we mogen werken vanuit een bunker. En we willen een tank als bedrijfswagen.” De ambtenaren knikken instemmend en noteren alles braaf in hun notitieboekjes. Ze kunnen de Duitsers alvast wel geruststellen, de super bunker is er al in 2031 en die tanks daar kunnen misschien wel een paar van worden teruggevraagd aan Finland, mits zij die kunnen missen.

Na weken van vruchteloze gesprekken door heel Europa, komt het team uiteindelijk terecht in een klein, pittoresk dorpje in Hongarije. Hier treffen ze een oude, gepensioneerde advocaat aan die alles heeft meegemaakt. “Kroongetuigen? Waarom niet? Ik heb niets beters te doen, ik heb de Russen meegemaakt, dus zware criminaliteit en corruptie zijn mij niet onbekend” zegt hij terwijl hij tevreden zijn pijp rookt.

En zo, met een mix van wanhoop en opluchting, keert het OM-team terug naar Nederland met hun enige kandidaat: een Hongaarse advocaat op leeftijd die niets meer te verliezen heeft.

Maar hoe hangt dit nu samen met de Europese verkiezingen? Terwijl de politici in Brussel zich druk maken over klimaatverandering, immigratie en de toekomst van Europa, ontgaat het hen volledig dat de werkelijke helden van dit continent misschien wel diegenen zijn die zich bereid tonen om kroongetuigen te verdedigen. Want laten we eerlijk zijn, wie anders is er dapper genoeg om zich in dat wespennest te wagen?

Dus, als u deze verkiezingen naar de stembus bent gegaan, bedenk dan dat het echte werk niet alleen in de plenaire zaal van het Europees Parlement plaatsvindt, maar ook in de donkere gangen van het rechtssysteem, waar moedige advocaten hun nek uitsteken voor de waarheid en gerechtigheid. De rechtsstaat zou niet ondermijnd mogen worden door de dreiging van geweld vanuit de onderwereld.

En wellicht verdient die oude Hongaarse advocaat wel te zijner tijd wel een standbeeld in Osdorp of Schiphol. Of op zijn minst een paar extra pepermuntjes en een levenslange voorraad aan lunchbonnen voor een broodje met kaas, dat moet toch wel mogelijk zijn.

Kraantje